Svetovi boljih snova: Osma godišnja izložba profesionalnih stripara Srbije

Stotinak likovnih umetnika i scenarista stripa iz Srbije i drugih zemalja izložiće svoja dela 3. decembra u 19 časova u Dečjem kulturnom centru Beograda, na Osmoj godišnjoj izložbi Udruženja stripskih umetnika Srbije.

Nakon francuskog nacionalnog udruženja, USUS je drugo po veličini evropsko stripsko udruženje, okupljajući preko 300 redovnih i pridruženih članova. Zapažen deo izložbe će biti i izbor najnovijih radova autora Republike Srpske u saradnji sa Udruženjem „Deveta dimenzija“. Prvi put na nacionalnoj izložbi grupno učestvuju i članovi Radionice stripa i animacije iz Valjeva.

Na otvaranju će govoriti predsednik USUS Vladimir Krstić Laci, selektor izložbe Filip Stanković, profesorka beogradskog univerziteta Irina Antanasijević i urednica likovnih programa DKCB Lidija Seničar.

Autor total dizajna i glavne ilustracije ovogodišnje izložbe je Bojan Vukić (r. Zaječar, 1976),  umetnik realističke stilizacije, koji radi za francuske izdavače na zapaženim fantazijskim serijama „Grands anciens“,  „Le Retour de Dorian Gray“, „Merlin“, „Oracle“, „Orcs & Gobelins“ i, najnovijoj,  popularnoj — „Elfes“. Producenti izložbe su Goce Balković i Nenad Petrović, asistent dizajna Strahinja Vukić, stručni supervizor Zoran Tucić, selektor za RS Predrag Ikonić, uz brojne saradnike iz Srbije i regiona.

Decembar je mesec stripa

Izložba USUS će trajati do 16. decembra, ali se srodni programi, nastavljaju jer je u Dečjem kulturnom centru decembar Mesec stripa. U toku je tradicionalni međunarodni konkurs za stripski kaiš dece i mladih, koji prima prijave do 9. decembra, dok će radovi biti izloženi 17. decembra, sa proglašenjem pobednika.

Mesec stripa donosi  još važnih manifestacija. Po prvi put će biti održan jednodnevni festival „U zemlji Sanjaliji — festival u čast sanjanja, stripova i Malog Nema“ sa izložbom Vinzora Mekeja, promocijom sabranog „Malog Nema“ na srpskom jeziku u pet knjiga u izdanju beogradskog Makonda, projekcijom animiranih filmova i umetničkom radionicom za decu i njihove najbliže. Održaće se i okrugli sto „Estetika nevidljivog: inkluzivni taktilni strip po metodu  Dragane Kuprešanin“ na osnovu doktorskog rada, i najaviti autorska zbirka ove beogradske umetnice.

Dečji kulturni centar Beograda, ustanova visoke međunarodne reputacije, u sklopu likovnih programa ima i dva redovna kursa: Radionicu stripa i karikature  Milete Miloradovića i Školu i radionicu stripa, ilustracije i koncept arta „Đorđe Lobačev“ Vladimira Vesovića.

Valjevski strip u Beogradu

Svake godine nacionalna izložba predstavi i po jednu selekciju lokalnih scena i škola stripa. Ove godine USUS daje prilog proslavi pola decenije nove inkarnacije čuvenih valjevskih škola. Radionica stripa i animacije Valjevo postoji od juna 2014. godine, a deluje uz podršku Udruženja dramskih, muzičkih i audio-vizuelnih umetnika “Milovan Glišić”, Grada Valjeva, Društva istraživača “Vladimir Mandić Manda” i, naravno, USUS.

Radionicu su osnovali Jovan Marković, Stefan Nastić i Filip Stanković. Prethodili su im njihovi učitelji i učitelji njihovih učitelja: 2000-ih Nemanja Radovanović i Miloš Nikolovski, 1990-ih Milivoj Kostić, 1980-ih Zoran Stefanović i Bogoljub Arsenijević Maki, a 1970-ih i kasnih 1960-ih mentori su bili Brana Nikolić i Srećko Jovanović, čije su „Dečje novine“ imale školu stripa još pre 50 godina. Današnja radionica je neposredni izdanak ove tradicije, prve u Istočnoj i Jugoistočnoj  Evropi.

Radionica je do sada učestvovala na međunarodnim manifestacijama stripa i kratkometražnog filma, kao i kroz mnoge performanse, izložbe. Radila je na izradi plakata, murala, vitraža, scenografije, humanitarnim akcijama i koncertima kroz prateće vizuelne medije. Isto tako sarađivala je sa različitim kulturnim i državnim institucijama među kojima su kulturni centri, biblioteke, fakulteti, osnovne i srednje škole, bolnice i druge.

Radovi su predstavljani kroz elektronske i štampane časopise, stripske revije i fanzine, među kojima je i zvanični fanzin radionice Strava. Dve godine za redom, radionica realizuje manifestaciju „Strava“ u Valjevu, koja se bavi predstavljanjem radova članova i saradnika radionice, sa težištem na obrazovanje, informisanje i povezivanje mladih autora, škola i radionica sa naših prostora. Od septembra mesečno objavljuje bilten Zin (Z!N)

U Beogradu će zajedno izlagati autori novog naraštaja Valjeva i njihovi mladi učenici: David Kecojević (r. 1990), Aleksandar Jeremić (1990), Filip Stanković (1992), Stefan Lukić (1992), Luka Ašković (1993), Nebojša Draksimović (1996), Stefan Krunić (1999), Nikola Pavlović (1992),  Nina Stanković (1998), Natalija Lukić (1999), Mateja Trindić (1999), Anđela Ivanović (2004), Lazar Đorđević (2007), Magdalena Voštić (2007) i Aleksa Ivanović (2011)

Projekti USUS u 2019. godini

Udruženje stripskih umetnika Srbije je učestvovalo na desetak važnijih manifestacija u zemlji i svetu, na preko sto programa i nekoliko kapitalnih izložbi. U Srbiji rade prolećni „Gašin sabor — festival karikaturalno-humorističkog i porodičnog stripa“ i jesenju „Striposlavija — susrete u slavu slovenskog stripa“, oba događaja u prostorima DKCB u centru Beograda.

Obeležena je 110. godišnjica rođenja Đorđa Lobačeva (1909-2002), oca modernog srpskog i pionira evropskog stripa. Upravo je u izdanju „Makonda“ objavljen drugi tom edicije Sabrana dela Lobačeva, sa vrhunskom restauracijom i reprintom serija iz 1930-ih: „Gospodar smrti“, „Princeza Ru“ i „Beli duh“. Značajne su bile saradnje USUS sa Rusijom i njenim elitnim ustanovama, zahvaljujući prof. Antanasijević: u Moskvi izložba „Sergej Solovjev — konjanik i stripar“ (prva u istoriji ovog umetnika) u Domu ruskog zagraničja Aleksandra Solženjicina, petrogradska izložba „Ruski strip Kraljevine Jugoslavije“ u Biblioteci Ljermontova, kao i produkcija istoimenog filma za ruski federalni kanal „Kultura“.

Veliki jubilej srpskog, jugoslovenskog i evropskog stripa — pola veka serije „Dikan“ Laze Sredanovića proslavljen je na festivalima u Beogradu, Nišu, Herceg Novom, Kragujevcu, Banjoj Luci, a uskoro u Valjevu, te opet u Beogradu. USUS je dao podršku izdavačkoj kući „Forma B“ da objavi sabranu humorističku seriju „Šrafko“ Dušana Vukojeva u ediciji „Karike i oblaci“, sabrani strip „Nindža“ Svetozara Obradovića, Miodraga Ivanovića, Predraga Ivanovića i Petra Aladžića, Knjigu o Jovu Geze Šeteta i mnogim drugim izdanjima.

Stručno–naučnu metodologiju ovih poduhvata je postavio Centar za umetnost stripa pri USUS, osnovan 2017. godine.

Preporučeni sajtovi

• Udruženje stripskih umetnika Srbije usus.org.rs
• Dečji kulturni centar Beograda dkcb.rs
• Strip animacija Valjevo https://stripanimacijavaljevo.tumblr.com/