Boris Kastel

KNJIGA „POZIVNO PISMO SUNCU“ U IZDANJU ZAVODA ZA UDŽBENIKE I NASTAVNA SREDSTVA IZ PODGORICE

U izdanju Zavoda za udžbenike i nastavna sredstva iz Podgorice, u prestižnoj biblioteci crnogorske poezije Savremenik, objavljena je knjiga poezije Pozivno pismo suncu poznatog crnogorskog pjesnika Borisa Jovanovića Kastela. U predgovoru, književnik Miraš Martinović bilježi – „Dok sam čitao Pozivno pismo suncu doživljavao sam svojevrsnu čaroliju, osluškivao nepoznate časovnike koji su pokušvali da izmjere vrijeme, klepsidre iz kojih su curila zrna vječnosti sa kojim sam imao direktan doticaj. (…).Čuo sam dušu Kavafija i Seferisa, Montalea i Elitisa, Kvazimoda… Glasove svih mediteranskih pjesnika. Kastelov glas se među njima izdvajao. Bio je njihov i svoj, naš, crnogorski, ali i grčki i rimski, glas Rima i Atine, glas Doklee. Glas Crne Gore. Zemlje iz koje crpi sokove za poeziju. Kada čitate ovu knjigu, imate utisak da primate božji dar i zavjet dalekih pjesnika čija poezija, naoko izgubljena, ponovo pulsira kroz ove pjesme. (…).Dakle, Kastel je privilegovan među pjesnicima!Uzdigao se na pramac i jarbol – odakle se sa vječnošću došaptava. To je najveći stupanj i stanje koje se u poeziji može dostići. (…). Ovim pjesmama, tim epistolama Mediterana, sve je rekao! Kao da su ih vajala velika mora od iskona. Unutrašnja svakako! Sve što je nekada bilo, kroz ove stihove se vratilo i pjeva besmrtnu pjesmu od koje se i smrt sklanja. Veliki Seferis bi neke, siguran sam, potpisao kao svoje. Pozvadio bi Borisu Kastelu! Taj veliki Seferis. (…).Zadovoljstvo je pisati o ovoj poeziji, njenom autoru i kontinentu koji će se po njemu zvati. On je vrhovima školjki iscrtao mapu svoga kontinenta – usuđujem se nazvati ga Kastelijada“. Recenzent knjige, akademik Momir M. Marković kaže da je „Kastelova poezija svečani događaj u probranoj poeziji Mediterana shodno činjenici da je ovaj prilično usamljen i nezavisan autor unio jedan novi glas u savremenu crnogorsku poeziju i kulturu poznat kao Kastelov svijet Mediterana“. Glavni urednik Zavoda je Radule Novović a knjigu je uredila Jadranka Đerković.

Kritika Borisa Jovanovića Kastela smatra najznačajnijim crnogorskim pjesnikom mediteranske orijentacije i uglednim imenom mediteranskog pjesništva i književnosti bivše Jugoslavije. Objavio je preko dvadeset knjiga poezije i eseja. O njegovoj poeziji objavljena je knjiga izabranih eseja Mediteranski gospar (2009). Njegova zbirka poezije Ručak na hridini zastupljena je u ediciji Poetikonove lire na slovenačkom jeziku u antologiji Evropski pjesnici pod pokroviteljstvom Evropske komisije. Poezija mu je prevođena na italijanski, engleski, poljski, češki, mađarski, albanski i slovenački jezik. Zastupljen je u antologijama crnogorske, ex-Yu, slovenske i evropske poezije.