Engleska književnica Agata Kristi, čuvena autorka kriminalističkih romana koja je napisala 79 romana i zbirki kratkih priča, koje su prodate u dvije milijarde primjeraka širom svijeta i koje su prevedene na više od 50 jezika umrla je na današnji dan 1976. godine.
Zabilježeno je da su jedino Biblija i Šekspirova djela doživjela veću prodaju od romana Agate Kristi. Njena drama “Mišolovka”, prikazana je prvi put 1952, a od tada je imala preko 20.000 izvođenja na londonskom Vest Endu, a ona slovi i za najduže izvođenu predstau na svijetu.
Sama je rekla da je tema njenih romana odbrana nevinosti jer je ona bitna, a ne greh, a kao najpoznatiju svjetsku književnicu prati ju nadimak “kraljica zločina”.
Agata Kristi rođena je 15. septembra 1890. godine u Torkiju u Velikoj Britaniji kao najmlađe od troje djece američkog poslovnog čovjeka. Vaspitana je i školovana u Parizu, ali je odustala od muzičke karijere jer je bila preterano stidljiva. Već u pubertetu počinje da piše pjesme i čita svako štivo o avanturama Šerloka Holmsa i Arsena Lupena.
„Sve što mi treba su sto i pisaća mašina”, izjavila je nesuđena apotekarka iz čije su kućne laboratorije u svijet krenuli detektiv Herkul Poaro i naizgled smušena gospođica Marpl, spremni da riješe i najzamršenije zločine svijeta.
Godine 1914. udala se za pukovnika Arčibalda Kristija, avijatičara pri Kraljevskim avio trupama. Prije nego što su se razveli 1928., Kristijevi su dobili ćerku Rosalind.
Već u njenom prvom romanu, Misteriozna afera u Stajlzu (1920.), pojavljuje se ekscentrični belgijski detektiv Herkul Poaro, jedna od njenih glavnih junaka. Poaroove „sive ćelije“ trijumfovale su u borbi protiv opakih zločina u 33 romana i nekoliko desetina kratkih priča napisanih od strane Agate Kristi. Kao i većina drugih njenih romana, i ovaj roman će u godinama koje slijede biti uspješno ekranizovan.
Njen posljednji objavljeni roman, Uspavano ubistvo(1976.), takođe je ekranizovan, čime je još jedan od sv.etskih literarnih likova, gospođica Džejn Marpl, dobila svoju ulogu i na filmu. Gospođica Marpl se pojavila u 12 romana i više kratkih priča, počevši od romana Ubistvo u Vikarijatu 1930.
Agata Kristi je takođe napisala šest romantičnih romana pod pseudonimom Meri Vestmakot, više originalnih dramskih djela, uspešno je sama adaptirala svoje već napisane i objavljene romane i kratke priče za pozorište a tu je i nekoliko knjiga sa autobiografskom tematikom, kao i zabavne pustolovine sa mnogih arheoloških ekspedicija na kojima je učestvovala sa svojim drugim mužem, arheologom Maksom Malovanom za koga se udala 1930. godine.
Godine 1971. dobila je najveće nacionalno priznanje, orden Britanskog kraljevstva.
Umrla je 12. januara 1976. godine u svojoj kući u Volingfordu, blizu Oksforda, u Engleskoj u 86. godini života.
Agata Kristi je napisala i autobiografiju koja je obavljena tek poslije njene smrti. Iako je pred kraj života izjavila: „Deset godina poslije moje smrti niko me se neće sjećati”, njen opus i dalje izaziva veliku čitalačku pažnju. Prema UNESCO-voj statistici, u svijetu je prodala više primjeraka knjiga nego bilo koji drugi pisac s engleskog govornog područja. Njena djela u džepnom izdanju se prodaju u milion i po primjeraka godišnje.
Agata Kristi “Nijemi svjedok” (ODLOMAK)
Gospođica Arandel umrla je 1. maja. Njena smrt nije nikog iznenadila, ali je buru izazvao njen testament. Ljudi su se zgražavali. Neki su očajavali, drugi su bili prijatno iznenađeni. Nedeljama, ili bolje reći mesecima, gradić nije ni o čemu drugome pričao. Testament je napisan 21. aprila, malo pre smrti gospođice Arandel. Dodajmo tome da su je njeni bliski rođaci posetili nešto ranije. 17. aprila piše pismo Herkulu Poarou izražavajući svoje sumnje da bi mogla biti ubijena. Čudom, on ne dobija pismo sve do 28. juna, kada je ona već davno bila mrtva.
Poaro “vodi borbu” sa svima njima pokušavajući da na pravi način uposli svoje “male sive celije” ne bi li otkrio neku nit za koju će se uhvatiti. On dobro igra svoju igru pokušavajući da pronikne u karaktere glavnih likova na sceni a ne odajući pri tome svoju ličnu zainteresovanost da ubicu privede pravdi. Pored borbe sa njima, Poaro uporedo vodi borbu i sa Hejstingsom koji je toliko sumnjičav da i dalje tvrdi da je Poaro sve umislio i da ubistva nema, verujući da ga je povukla strast i želja za tim da ipak postoji nešto mračno u celoj priči. Hejstingse, u pravu ste. To jeste moja slaba tačka. Ja sebi ličim na hirurga koji se specijalizovao za jednu bolest, recimo, za slepo crevo… Čim kod takvog lekara dođe pacijent ovaj traži simptome bolesti za koju se specijalizovao. Tako je slučaj i sa mnom. Ja se uvek pitam: da li bi to moglo da bude ubistvo? I, znate, prijatelju moj, često sam u pravu!
Izvor: BUKA
